Mình chơi Counter-strike từ hồi lớp 6 (đến nay là hơn 20 năm), và dạo này bắt đầu chơi online nhiều hơn. Do game không có server ở Việt Nam nên mỗi lần kết nối đều vào máy chủ Hồng Kong, Singapore, và mình chơi với rất nhiều người Trung Quốc.
Và cứ chơi được vài hiệp là lại gặp hackers. Đủ loại trò bẩn: ngắm tự động, nhìn xuyên tường, bất tử, v.v… Và lúc nào cũng là người Trung Quốc. Không thể thắng những thành phần này được; cực kỳ ức chế và bực mình khi cứ vào trận là thua luôn.
Cái mình thấy khó hiểu nhất là đây chỉ là một trò chơi để giải trí. Có phải là cuộc thi cạnh tranh sống còn, để dành phần thưởng danh giá gì đâu? Tại sao không chơi chỉ để cho vui? Sao phải đi hack làm gì, làm hỏng niềm vui chơi game của người chơi khác?
Văn Hóa Gian Lận
Tất nhiên không phải người TQ nào cũng hack. Mình kết bạn với một vài nick chữ Tàu hay chơi cùng và nhắn hỏi. Rất may có một ông bạn nói được tiếng Anh.
Sau khi chat vui vẻ qua lại, cậu ta đưa ra câu trả lời trở khá đơn giản: lý do là vì gian lận đã ăn sâu vào văn hóa Trung Quốc.
Ở Trung Quốc, mọi thứ đều là một cuộc thi. Với việc dân số khổng lồ và mọi người chen chúc nhau sống, mọi khía cạnh của cuộc sống biến thành một cuộc cạnh tranh và sinh tồn: cạnh tranh vào đại học, cạnh tranh lấy vợ, cạnh tranh được điểm cao, cạnh tranh lên chức quyền, cạnh tranh kiếm sống, v.v…
Ngay từ nhỏ ở trường, học sinh đi học vì một mục đích duy nhất: được điểm cao, dành chỗ vào đại học, cho gia đình nở mày nở mặt. Những khái niệm như học vì đam mê kiến thức, vì khao khát hiểu biết, hay để trở thành con người xuất sắc hơn, gần như không tồn tại.
Ông bạn Trung Quốc kia bảo bố mẹ bên đó hay lôi một hình tượng 别人家的孩子 (con nhà người ta) ra để so sánh gây áp lực cho con. Bởi vậy mà từ nhỏ, trẻ con đã có tâm lý phải làm mọi cách — bao gồm gian lận — để được điểm cao và chiến thắng. Trung thực hay danh dự là khái niệm gì đó quá mơ hồ. Thậm chí, việc lưu manh gian lận để thắng còn được khuyến khích.
Văn hóa này tràn sang cả một việc đơn giản như chơi game. Với mình, game là một khoảng thời gian để thư giãn. Nhưng với nhiều người chơi Trung Quốc, họ không hề có khái niệm về việc chơi. Với họ, đây vẫn là một cuộc thi, và niềm vui của họ đến từ việc phải dành chiến thắng bằng mọi cách — bao gồm cả chơi bẩn.
Thực ra văn hóa gian lận cũng tồn tại ở Việt Nam thôi, nhưng riêng về khoản hacker thì Việt Nam thường có mục đích lợi ích rõ ràng như hack thẻ tín dụng, hack tài khoản, cơ sở hạ tầng mạng… Chứ riêng về khoản hack game thì chỉ có mấy anh Tàu là nổi tiếng nhất, đến mức nhiều server phải cấm hoàn toàn người Trung Quốc.
Và ông bạn Trung Quốc kể cho mình là các cửa hàng Internet ở TQ đều cài sẵn hack trong máy. Người chơi chỉ việc nạp tiền, chọn phần mềm hack, và chơi.
Lại càng khó hiểu hơn — đó là phải bỏ tiền mua hack. Bỏ tiền ra để gian lận dành chiến thắng trong một trò chơi vô thưởng vô phạt!?
Có những điều quả thật mình không bao giờ có thể hiểu nổi…
(Thực tế là chính giới game thủ Trung Quốc cũng rất ức chế với những thành phần hacker này, đến mức họ thành lập những đội chuyên đi tuần tra các quán game. Bất cứ ai bị phát hiện hack sẽ bị lôi ra ăn chửi và thậm chí ăn đòn luôn.)